Cotygodniowe zestawienie OLiS przynosi nam dzisiaj zatrzęsienie nowości. Włodi, Żabson, kompilacyjny mixtape wytwórni 2020 oraz Mata z ekipą to artyści, których płyty debiutują w czwartek na liście najlepiej sprzedających się płyt w kraju. Miejsce pierwsze jest jednak zarezerwowane dla Aviego i jego krążka „Mały Książę”, który znalazł się na pierwszym miejscu we wszystkich kategoriach sprzedażowych.

Ubiegły tydzień był bogaty w rapowe premiery, więc OLiSie zrobiło się tłoczno. Legenda sceny – Włodi zadebiutował z nową płytą wydaną w Def Jamie na miejscu czwartym. Tuż za nim pojawił się Żabson z wyhajpowanyn albumem „Ostatni ziomal” wydanym przy pomocy Universalu – tym razem musi się obejść smakiem – zajął dopiero piątą pozycję. Poza pierwszą dwudziestką znalazł się „Club 2020 Mixtape”, za którego dystrybucję odpowiada Universal, a poza trzydziestką możemy znależć album ekipy Maty Gombao33 „CBW Mixtape”.

Walka o pierwsze miejsce na OLiSie była więc zacięta. Na samym szczycie pojawił Avi z płytą „Mały Książę” wydaną przez jego własną wytwórnię Moya Label. Sycylijczyk nie wziął jeńców wygrywając wszystkie trzy kategorie sprzedażowe: albumy, albumy w streamie oraz albumy fizycznie.

OLiS – sprzedaż rapowych płyt w okresie 31.03-06.04.2023

• 1. Avi – Mały Książę
• 2. Kuban – Spokój
• 4. Włodi – HHULTRAS
• 5. Żabson – Ostatni ziomal
• 7. Paluch & Słoń – Pośród hien
• 10. club2020 – club2020
• 17. ReTo – Styxxx
• 21. club2020 – club2020 Mixtape
• 22. Polska Wersja – Na waszych oczach
• 24. Oki – Produkt47
• 27. Chivas – młody say10
• 29. Avi & Louis Villain – Akademia sztuk pięknych
• 31. Gombao33 – CBW Mixtape
• 32. Kabe & Miszel – Złote przeboje
• 37. Mata – Młody Matczak
• 38. Asster – Mowa węży
• 39. Taco Hemingway – Pocztówka z WWA, lato ’19
• 40. Gibbs x VA – Dopehouse Mixtape
• 42. White 2115 – Pretty Boy
• 45. 2115 – Rodzinny biznes
• 49. Malik Montana – Adwokat Diabła
• 50. Guzior – Pleśń

* Pogrubioną czcionką zaznaczono nowości tego tygodnia.

W lutym 2023 roku Spotify świętuje dziesięciolecie obecności na polskim rynku. Przez cały ten czas marka kształtowała gusta muzyczne Polaków i znacząco przyczyniła się do wzrostu popularności rodzimych artystów zarówno w Polsce, jak i za granicą. Dowodem na to jest m.in. top lista artystów, którą wypełniają wyłącznie polscy twórcy.

Z roku na rok popularność polskiej muzyki wzrasta. W samym 2022 polskie piosenki na Spotify zostały odtworzone na świecie aż 17 miliardów razy, co stanowi imponujący wynik w porównaniu z 179 milionami odtworzeń na koniec roku 2013. Ten trend pokazuje, że konsumpcja lokalnej muzyki miała znaczący wpływ na listy przebojów. W pierwszym roku działalności Spotify w Polsce na liście przebojów Top 100 znajdowało się zaledwie 5 utworów lokalnych twórców. W 2022 roku liczba ta wzrosła do 76.

Przyglądając się bliżej szczytom list popularności, w latach 2013-2017 najczęściej streamowanymi artystami w Polsce były zagraniczne gwiazdy, a dopiero w 2017 zaczęliśmy widzieć polskich twórców wśród Top 5 artystów roku. Punktem zwrotnym był rok 2018, kiedy to czterech z pięciu najczęściej streamowanych artystów na polskim Spotify stanowili Polacy: Taco Hemingway, Quebonafide, TACONAFIDE i Dawid Podsiadło. W pierwszej piątce najczęściej streamowanych polskich artystek ostatniej dekady znalazły się: sanah, Daria Zawiałow, Margaret, Young Leosia i Brodka.

Prawdziwy “boom” na polską muzykę rozpoczął się między 2017 a 2018 rokiem, kiedy liczba polskich piosenek na playlistach zwiększyła się z 9 do aż 43, i od tamtej pory sukcesywnie wzrasta.

Coraz więcej polskich artystów jest również streamowanych poza Polską. Na 10 lat po starcie Spotify, utwory rodzimych twórców z edytorskich playlist serwisu są słuchane poza naszym krajem 700% częściej niż miało to miejsce w roku 2013.

Jeżeli chodzi o polskojęzyczne podcasty na Spotify znajdziemy ich obecnie blisko 20 tysięcy. Rok do roku obserwujemy też prawie 30-procentowy wzrost liczby programów tworzonych przez polskich podcasterów.

Od rocka po hip hop: jak zmieniały się gusta muzyczne Polaków

Na przestrzeni ostatnich 10 lat gusta muzyczne Polaków bardzo się zmieniły. W momencie startu Spotify na polskim rynku najpopularniejszym gatunkiem muzycznym wśród Polaków był rock. Obecnie Polacy najchętniej wybierają polski hip hop i polski trap. Jeżeli jednak mowa o młodszym pokoleniu, podchodzi ono do muzyki z dużo większą swobodą, nie przywiązuje aż tak dużej wagi do daty wydania danego utworu czy klasyfikacji pod kątem gatunkowym.

– Od ponad 10 lat Spotify z powodzeniem wspiera lokalny rynek muzyczny i przyczynia się do wzrostu zainteresowania polską muzyką zarówno w kraju, jak i na całym świecie. Z fascynacją obserwowaliśmy wzrost popularności lokalnej muzyki, przejście od słuchania głównie międzynarodowych wykonawców oraz rocka do całkowitego oddania dla polskich artystów i naszego hip hopu – podsumowuje Mateusz Smółka, Spotify Music Team Lead na Europę Wschodnią.

Nostalgiczna podróż przez listę najpopularniejszych piosenek i artystów ostatnich 10 lat w Polsce jest już dostępna tu i tu.

10 lat Spotify w Polsce

Spotify rozpoczął swoją przygodę w Polsce w lutym 2013 roku. Od samego początku działalności na polskim rynku marka konsekwentnie prowadziła działania mające na celu wspieranie polskiej muzyki, artystów, a także, od pewnego momentu, lokalnych podcasterów.

· Już w 2013 roku wsparcie Spotify dla polskich artystów przyniosło pierwsze rezultaty. W czerwcu Dawid Podsiadło stał się pierwszym polskim artystą, który osiągnął pułap 500 tysięcy odtworzeń miesięcznie.

· W maju 2015 roku na Spotify pojawił się pierwszy polskojęzyczny podcast. W 2022 roku ich liczba wyniosła prawie 20 tysięcy.

· W grudniu 2015 użytkownicy mogą cieszyć się po raz pierwszy Spotify Wrapped, które powstaje pod nazwą “Year in Music”.

· W kwietniu 2017 roku Spotify wprowadził narzędzie Spotify for Artists (Spotify dla Artystów), pomagające polskim twórcom w jeszcze bardziej efektywnym docieraniu do słuchaczy.

· W tym samym roku, w październiku, Spotify przedstawił pierwsze edytorskie playlisty w Polsce, wspierając odkrywanie nowych artystów, ze szczególnym uwzględnieniem tych lokalnych.

· W kwietniu 2021 roku Spotify uruchomił program EQUAL Polska, którego celem jest wspieranie polskich artystek. Do tej pory w inicjatywie wzięło udział ponad 20 lokalnych gwiazd, w tym Kaśka Sochacka, Luna czy Sara James.

· Zaledwie dwa miesiące później, w czerwcu 2021 roku, Spotify uruchomił kolejny ważny program – RADAR Polska, wspierający wschodzących polskich artystów w budowaniu kariery i promocji ich utworów. Porównując rok przed i po dołączeniu do programu, 10 lokalnych muzyków, w tym Marissa oraz Zalia, zanotowały imponujący wzrost streamów: w przypadku Marissy wyniósł on aż 2500%, a w przypadku Zalii – ponad 140%.

· W lutym 2022 roku Spotify przedstawił następny strategiczny program Fresh Finds Polska służący wspieraniu karier polskich artystów niezależnych. Po roku działalności, Spotify pomógł rozwinąć skrzydła aż 465 lokalnym wykonawcom, którzy znacząco zwiększyli liczbę miesięcznych słuchaczy, a użytkownicy platformy dokonali aż 2 milionów muzycznych odkryć.

10 najbardziej streamowanych artystów w Polsce od 2013 roku stanowią wyłącznie polscy artyści:

1. Taco Hemingway
2. Mata
3. White 2115
4. Bedoes 2115
5. Quebonafide
6. Lanek
7. sanah
8. Young Igi
9. Malik Montana
10. Żabson

Najczęściej streamowane utwory w Polsce od 2013 (wszystkie poza jednym należą do polskich artystów):

1. Mata, Pedro, francis – Kiss cam
2. White 2115 – California
3. Kizo – Disney
4. Mata, Trooh Hippi – Szafir
5. Sobel – Impreza
6. Quebonafide, Duit, Zawiałow – BUBBLETEA
7. Smolasty, francis, Pedro, Tribbs – Duże Oczy
8. Tymek, Big Scythe – Język ciała
9. Guzior, Favst – BLUEBERRY
10. The Weeknd – Blinding Lights

ZPAV przygotował roczne podsumowanie OLiS – listy najlepiej sprzedających się płyt w kraju na nośnikach fizycznych. 2022 nie był dobrym rokiem dla rapu. Pierwsze hip-hopowe wydanictwo znalazło się dopiero na szóstej pozycji. Rynek został zdominowany przez sanah.

2022: Rap w odwrocie

Pierwsze hip-hopowe wydawnictwo znalazło się na miejscu 6. i jest to album Hotel Maffija 2 przygotowany przez raperów z kolektywu SB Maffija. Tuż za nimi uplasował się Szpaku, a w pierwszej dziesiątce możemy zobaczyć jeszcze White’a. Ten rok był zdecydowanie gorszy od poprzedniego, kiedy to pierwszy rapowy krążek pojawił się wtedy na drugim miejscu i był to „Młody Matczak” Maty.

sanah królową 2022

sanah – artystka, która zdominowała polski rynek muzyczny, w pierwszej dziesiątce zestawienia OLiS 2022 umieściła wszystkie cztery swoje albumy, zaczynając od miejsca pierwszego, które należy do Uczty, wydanej w kwietniu 2022 roku. Pozostałe jej wydawnictwa zajęły kolejno miejsca: Irenka – 3., sanah śpiewa Poezyje – 5., Królowa dram – 8. Pozostałe jedno miejsce na podium przypadło Dawidowi Podsiadło, który z albumem Lata dwudzieste uplasował się na pozycji drugiej.

Artyści spoza Polski

Artyści spoza Polski w pierwszej setce rocznego podsumowania łącznie zajęli 29 pozycji, a najwyższą lokatę wypracował Harry Styles, który z albumem Harry’s House zajął miejsce 10. Kolejnym zagranicznym twórcą w zestawieniu jest K-popowy boysband BTS, którego wydawnictwo Proof zajmuje pozycję 20. Trzeci najlepiej sprzedający się album zagraniczny to wydawnictwo Nevermind Nirvany, które zajmuje miejsce 25.

OLiS 2022 – roczne zestawienie

We wszystkich 52 notowaniach, które zostały opublikowane w roku ubiegłym, pojawiły się łącznie 364 nowości – to o 55 mniej niż przed rokiem, a trzy albumy były notowane na każdej liście i są to: sanah – Irenka, sanah – Królowa dram i Męskie Granie Orkiestra 2021.

1. sanah – Uczta
2. Dawid Podsiadło – Lata dwudzieste
3. sanah – Irenka
4. Różni wykonawcy – Męskie Granie 2021
5. sanah – sanah śpiewa Poezyje
6. SB Maffija – Hotel Maffija 2
7. Szpaku – Dom dla zmyślonych przyjaciół Pana Mateusza
8. sanah – Królowa dram
9. White 2115 – Pretty Boy
10. Harry Styles – Harry’s House
11. Mata – Młody Matczak
12. Różni wykonawcy – Męskie Granie 2022
13. Agnieszka Chylińska – Never Ending Sorry
14. Paluch – Kompot
15. Oki – Produkt47
16. Pezet – Muzyka komercyjna
17. 2115 – Rodzinny biznes
18. Julia Żugaj – Miłostki
19. Jan-Rapowanie – Bufor
20. BTS – Proof
21. Różni wykonawcy – Empik Collection. Merry Jazz Christmas
22. Ralph Kaminski – Bal u Rafała
23. Gibbs, Va – Dopehouse Mixtape
24. Behemoth – Opvs Contra Natvram
25. Nirvana – Nevermind
26. Mrozu – Złote bloki
27. Rammstein – Zeit
28. Kaśka Sochacka – Ciche dni
29. Ralph Kaminski – Kora
30. Lana Del Rey – Born to Die
31. Matteo, Andrea, Virginia Bocelli
32. Gibbs – Czarno na białym
33. Olivia Rodrigo – Sour
34. Daria Zawiałow – Wojny i noce
35. Małpa – Bóg nie gra w kości
36. Chivas – Młody Say10
37. Kwiat Jabłoni – Mogło być nic
38. Kali – K4Lion
39. Adele – 30
40. Kukon – Rough N’ Gentle
41. TPS – Na żywo
42. Sobel – Pułapka na motyle
43. Doda – Aquaria
44. Sokół – Nic
45. Muzyka filmowa – Bohemian Rhapsody
46. Michael Buble – Christmas
47. Dawid Podsiadło – Małomiasteczkowy
48. Ariana Grande – Positions
49. Krzysztof Krawczyk – Złota kolekcja (Pamiętam Ciebie z tamtych lat / Bo jesteś Ty)
50. Queen
51. Donguralesko – Mowa ciemna
52. Nocny Kochanek – O jeden most za daleko
53. Blackpink – The Album
54. Kabe, Opiat – King Kong
55. Imagine Dragons – Mercury. Acts 1 & 2
56. Różni wykonawcy – Tribute to Krzysztof Krawczyk. Urbański Orkiestra i goście
57. Kizo – Ostatni taniec
58. Kukon – Ogrody mixtape 3
59. Żabson, Young Igi – Amfisbena
60. Kwiat Jabłoni – Niemożliwe
61. Taylor Swift – Midnights
62. Kizo – Jeszcze 5 minut
63. Ochman – Ochman
64. Kinny Zimmer – Letnisko
65. O.S.T.R. – 042 Requiem
66. Andrea Bocelli – Si Forever
67. H4J4 (Opał, Floral Bugs) – H4J4
68. Red Hot Chili Peppers – Unlimited Love
69. Kaśka Sochacka – Ministory
70. Andrea Bocelli – Vivere. The Best Of
71. Guns N’ Roses – Greatest Hits
72. Avi, Louis Villain – Akademia Sztuk Pięknych
73. T.Love – Hau! Hau!
74. Dawid Kwiatkowski – Dawid Kwiatkowski
75. Zbigniew Wodecki – Empik Collection. Zbigniew Wodecki
76. Dwa Sławy – Z Archiwum X2
77. Nirvana – Nirvana
78. Maanam – Złota Kolekcja Vol.1 & 2
79. Ralph Kaminski – Młodość
80. Ozzy Osbourne – Patient Number 9
81. Mata – 100 dni do matury
82. Bryska – Moja ciemność
83. Kult – Live Pol’And’Rock Festival 2019
84. Lana Del Rey – Ultraviolence
85. The Weeknd – The Highlights
86. Michał Bajor – No, a ja?
87. DJ Decks – Mixtape 8
88. Universe – Złota kolekcja (Tacy byliśmy)
89. Billie Eilish – When We All Fall Asleep, Where Do We Go?
90. Dżem – Złota kolekcja (Złoty paw)
91. Ariana Grande – Thank U, Next
92. Różni wykonawcy – Złota kolekcja. Agnieszka Osiecka
93. Kamil Lanek – Extravaganza
94. Michael Buble – Love
95. Ariana Grande – Sweetener
96. Pink Floyd – The Wall
97. Stray Kids – Maxident
98. Miuosh, Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” – Pieśni współczesne
99. Otsochodzi – Tarcho Terror
100. Sabaton – The War To End All Wars

OLiS

To cykliczne zestawienie najlepiej sprzedających się płyt w Polsce w formacie fizycznym, opracowane na podstawie danych ze sprzedaży detalicznej z sieci największych sklepów muzycznych w Polsce. Do 2022 lista kompilowana co tydzień przez Kantar Polska. Od 12 stycznia 2023 roku Związek Producentów Audio Video wprowadził nowe listy bestsellerów sprzedażowych (OLiS). Na nowo przygotowanej stronie olis.pl w cyklach cotygodniowych publikowane są zestawienia najpopularniejszych singli i albumów w streamie, a także łączne zestawienie albumów, które obejmuje zarówno sprzedaż fizyczną, jak i cyfrową. Łącznie na stronie prezentowanych jest pięć list sprzedażowych:

• Oficjalna Lista Sprzedaży – albumy (obejmująca streaming albumów cyfrowych oraz sprzedaż albumów fizycznych)

• Oficjalna Lista Sprzedaży – single w streamie (prezentująca wyniki poszczególnych utworów w streamingu)

• Oficjalna Lista Sprzedaży – albumy w streamie (prezentująca wyniki poszczególnych albumów w streamingu)

• Oficjalna Lista Sprzedaży – albumy fizycznie (prezentująca wyniki sprzedaży albumów na wszystkich nośnikach fizycznych)

• Oficjalna Lista Sprzedaży – albumy – winyle (prezentująca wyniki sprzedaży albumów na płytach winylowych)

Dane kompilowane są przygotowywane są przez brytyjską niezależną firmę Rangers i obejmują serwisy: Spotify, Apple Music, Deezer i YouTube.

Polski rap. Pod tymi dwoma słowami kryło się w zeszłym roku większość rodzimego nam rynku fonograficznego. Afery na cały kraj, niebotyczne pieniądze, dziesiątki tysięcy ludzi na koncertach, setki tysięcy sprzedanych płyt i ciutkę dobrej muzyki. Styczeń za nami, także mam niebywałą przyjemność przywitać Was w podsumowaniu ostatnich 12 miesięcy w polskim hip-hopie. Będziemy chwalić, będziemy wyśmiewać, ale przede wszystkim będziemy analizować, co przyniósł nam rok 2022. Łącznie przygotowałem dla was 16 kategorii, których laureatów poznacie poniżej. Przejdźmy do kategorii: Ekipa roku / Label roku / Współpraca roku.

Ekipa roku – 2115

Liczby nie kłamią. Wydany w grudniu „Rodzinny Biznes” jest już podwójnie platynowy, a White2115 był najczęściej słuchanym artystą na Spotify w zeszłym roku. Panowie mieli również duży udział w najczęściej słuchanym albumie na tej platformie w tym okresie – Hotel Maffija 2. Zresztą postawmy sprawę jasno. Wspólny projekt z Kuqe, Flexxym i Blachą jedynie potwierdził ich dominację polskim rynku muzycznym. Flexxy bez żadnego solowego numeru na Spotify przekroczył tam milion miesięcznych słuchaczy. To żaden przytyk czy zarzut, ale chłop został wręcz wyboostowany do mainstreamu. Czegoś takiego w Polsce nigdy nie było. Wątpię nawet, aby miało prawo w najbliższych latach się powtórzyć. To ewenement, na który stać mogło tylko 2115. 

Label roku – GM2L

Już dawno odpuściłem sobie kategorię „Trendsetter roku”. Jaki to ma sens, żeby co 12 miesięcy tłumaczyć Wam, że Malik Montana pcha ten smutny wagonik zwany polskim rapem do przodu. Może i GM2L nie wydało kilkudziesięciu albumów w 2022 roku, jednak singli już tak. I co najważniejsze, nie tracąc przy tym na jakości. Kronkel, Diho, Alberto, Bratan i Malik to wręcz maszyny do tworzenia hitów. Razem z resztą chłopaków nastukali dziesiątki milionów wyświetleń. Nie mówiąc już o tym, że ścisła współpraca z High League również przyniosła naszej branży wiele emocji. To też nie jest tak, że wytwórnia ta zaliczały fartowanie dobre 12 miesięcy. Dominacja tego składu trwa od lat, a swoimi posunięciami udowadniają, że kumają branżę nie gorzej niż SBM. 

Współpraca roku – Zbuku, the Game, Peja

Tak, tak, tak – wiem. Zwrotka The Game kupiona, Popek też ma numer Taylorem i tak dalej. Niezbyt mnie to obchodzi. Sam numer łączy dwa pokolenia polskiego rapu i dokłada do tego legendę amerykańskiej sceny. Zwieńcza to piękny background z Tomkiem Chadą. Zresztą co ja wam będę mówił, zostawiam was ze słowami samego autora, Zbuka, które zamieścił na Instagramie:  – Chada zaprosił mnie na koncert The Game’a przed którym to grał support. Był to pierwszy koncert po jego wyjściu na wolność. Każdy kto zna Tomka, wie jakim fanem Game’a był. Przez lata znajomości również we mnie zaszczepił miłość do jego muzyki i osoby! Koncert przed Nim bardzo dużo dla Niego znaczył. Nie mówiąc już o wymarzonym featuringu. W jego domu w honorowym miejscu wisiała koszulka z podpisem Game’a, która była oprawiona w antyramę. Warto wspomnieć, że to nie był zwykły support, gdyż koncert Chady trwał 1,5h i zrobił. Był to też niestety ostatni raz kiedy widziałem się z nim na żywo. Niedługo potem, bo 18.03 już go z Nami nie było. Na tym samym koncercie pierwszy raz spotkałem i poznałem swoją narzeczoną- Oktawię, która jak się okazało również jest fanka Game’a i autorką pierwszego filmiku. Feat z The Game’m to było marzenie Tomka, 2 lata po jego śmierci okazało się że RX ma bity, które Tomek wybierał na album „Recydywista 2”. Jak tylko usłyszałem ten bit, to od razu wiedziałem, że to jest to! Gangsta shit rodem z albumów Chady i Game’a Udało mi się skontaktować z Game’m, doprowadzić do powstania tego numeru wraz z teledyskiem, na bicie który wybrał jeszcze Tomek- brzmi jak historia z filmu.”

Polski rap. Pod tymi dwoma słowami kryło się w zeszłym roku większość rodzimego nam rynku fonograficznego. Afery na cały kraj, niebotyczne pieniądze, dziesiątki tysięcy ludzi na koncertach, setki tysięcy sprzedanych płyt i ciutkę dobrej muzyki. Styczeń już za nami, także mam niebywałą przyjemność przywitać Was w podsumowaniu ostatnich 12 miesięcy w polskim hip-hopie. Będziemy chwalić, będziemy wyśmiewać, ale przede wszystkim będziemy analizować, co przyniósł nam rok 2022. Łącznie przygotowałem dla was 16 kategorii, których laureatów poznacie poniżej. Przed wami wyróżnieni w zestawieniach: Album roku / EP roku / Progress roku.

Album roku – OKi „Produkt47”

Oki porwał tłumy. “Produkt47” nie bez przyczyny pochwalić się może na Spotify ponad 100 milionami odsłuchów. Oskar wręcz zredefiniował znaczenie słów repeat value. Raper przy okazji tego projektu wytrenował w sobie nadzwyczajną zdolność do manewrowania czymś, co nazywamy w studiach nagraniowych top linem. Wszelkie melodie od niego są niebywale lekkie i przede wszystkim pomysłowe. To właśnie ten luz i zupełne pozbawienie rapowych schematów pozwoliło Okiemu udowodnić, że mainstream to on. Kiedy parę lat temu ogłosiłem Oskara odkryciem roku, zupełnie nie spodziewałem się, że tak szybko stanie czołówką w rapgrze. Jedno jest pewne. Po latach scena w końcu zrozumiała co to przelot. Chociaż przyznam, że sam “Produkt47” zupełnie nie jest czymś, co ja bym osobiście słuchał na co dzień, tak musiałbym być zupełnym ignorantem, aby ot tak pominąć ten album w posumowaniu roku.

EP roku – Vkie „Brak Kontroli”

O tym, że jest jeszcze nadzieja dla polskiego rapu, nie wiedziałbym bez „Dżungli”. Poważnie. Ten album dał mi sporo nadziei w tej kwestii. A zeszłoroczna EPka “Brak kontroli” utwierdziła mnie jedynie w przekonaniu, że to nie był przypadek. Łukasz pokazał tym niespełna 20-minutowym materiałem jak stworzyć klimat, jak rapować ciekawiej i jak lepiej przekazać emocje. Przy tym wszystkim nie nawija o pierdołach i nie robi rapu o rapie. To zaledwie siedem numerów, a mogłoby być poradnikiem dla większości sceny, jak powinni oni tworzyć muzykę. Umówmy się. Poziom polskiego rapu zalicza aktualnie bessę. W pewien sposób przyzwyczailiśmy się do tej posuchy. Dlatego też tak niezmiernie cieszy mnie aktywność wydawnicza Vkiego. Ktoś tu w końcu podnosi poziom scenie.

Progress roku – Fabijański

Dwa lata temu określiłem Sebastiana Fabijańskiego jako żenadę roku. Na tamten moment — jak najbardziej słusznie. Minęły dwa lata i… aktora ogłaszam laureatem kategorii progress roku. Przeanalizujmy, co się zmieniło. Po tym, jak raper zrobił prawdopodobnie wszystko źle, co tylko mógł na naszej scenie, zszedł do podziemia. Tam zaczął pracę nad swoją muzyką. Efektem tego były trzy albumy długogrające. Każdy kolejny lepszy od poprzednika. Zarówno pod względem emisji głosu, jak i samej treści. Zwieńczeniem tego postępu jest “Cukier”. Płyta z kategorii porządne 8/10. Nie wierzycie mi? Spójrzcie na te featy: Abradab, Bilon, donGURALesko, Dudek P56, Ńemy, Fu, Gverilla, Klarenz, KPSN, L.U.C., Marika, Najmłodszy Veri, Penx, Piotr Rogucki, Prykson Fisk, Rahim, Waldemar Kasta i Wdowa. To samo w sobie jest rekomendacją i wyznacznikiem jakości. O i jeszcze jedno. W którejś recenzji to już napisałem, ale trudno. Powtórzę się. Ja wiem kochana branżo, że fajnie nam się wspólnie jechało po Sebastianie, ale trzeba też mieć cywilną odwagę, aby przyznać w tym momencie jego kolosalny postęp. Branża musi w końcu zaakceptować Fabijańskiego jak niegdyś Multiego. Pomijam tutaj wszelkie afery z jego udziałem. W kwestii progressu nie mają one większego znaczenia.

Polski rap. Pod tymi dwoma słowami kryło się w zeszłym roku większość rodzimego nam rynku fonograficznego. Afery na cały kraj, niebotyczne pieniądze, dziesiątki tysięcy ludzi na koncertach, setki tysięcy sprzedanych płyt i ciutkę dobrej muzyki. Styczeń już za nami, także mam niebywałą przyjemność przywitać Was w podsumowaniu ostatnich 12 miesięcy w polskim hip-hopie. Będziemy chwalić, będziemy wyśmiewać, ale przede wszystkim będziemy analizować, co przyniósł nam rok 2022. Łącznie przygotowałem dla was 16 kategorii, których laureatów poznacie poniżej. Przed wami wyróżnieni w zestawieniach: Okładka roku / Powrót roku / Odkrycie roku.

Okładka roku – Qmple

Przy okazji procesu powstawania wspólnego materiału zawodników QueQuality, ludzie odpowiedzialni za sociale labelu przypomnieli sobie co to Real Time Marketing. Na kanałach komunikacji wytwórni z konsumentami zrobiło się po prostu wesoło. QQ podłapało parę żartów z community, parę prześmiewczych tekstów od własnych artystów i w ten sposób odżyli oni w naszym kochanym community. Stąd raczej nikogo nie zadziwiło, iż na okładce wspólnej płyty raperów spod szyldu QQ, panowie wcielili się grupkę nerdów. Nie byle jakich, bo ze znanej w Polsce fotografii wykorzystywanej lata temu jako template do memów. No i tutaj mamy plotwist, gdyż niegdyś wyśmiewani informatycy z oryginalnego zdjęcia dzisiaj budzą podziw. Panowie osiągnęli sukcesu w branży IT, a jeden z nich to nawet lawiruje między wysokimi stanowiskami w Google a ciepłą posadą u Elona Muska w SpaceX. Reasumując, okładka jest pewnego rodzaju symbolem tego, w jakim miejscu są panowie po opuszczeniu wytwórni przez “szefa”, a także tego, gdzie nadal są ich ambicje. Panowie dali nam nadwyraz ciekawie przemyślany koncept okładki, za który wyróżnienie się z pewnością należy.

Powrót roku – Kuban

Pięć lat temu w GlamRapowym podsumowaniu roku określiłem Kubana najlepszym debiutantem. I słusznie. “Myślisz jeszcze” ugruntowało pozycję artysty w rapgrze, a scena i krytycy byli zachwyceni… no i to byłoby na tyle. Chociaż chwilę po płycie pojawiło się parę singli, ostatecznie zostały one dość szybko usunięte i do dzisiaj dyskografia Jakuba się nie rozrosła. Pomimo zdecydowanie oschłego pożegnania ze strony słuchaczy, którym produkcje Kubano po “Myślisz jeszcze” zdecydowanie się nie spodobały (czyżby to było powodem ich usunięcia?) narodził się kult oczekiwania na jego powrót. Jego następne wydawnictwo stało się grailem na poziomie klipu do All Black i nowego albumu Floyd/Wiro. Dochodzimy do końcówki 2022 roku, gdzie raper w końcu wraca z singlem. Z singlem (całe szczęście) innym niż to, co musiał przed laty usuwać. Z singlem (całe szczęście) zapowiadającym jego nowy styl. Z singlem (całe szczęście) na tyle dobrym, aby nie zawieść monstrualne na tym etapie oczekiwania. Fajnie, że wróciłeś. Witamy z powrotem.

Odkrycie roku – Waima, Fekir, Nypel

Waima

Scena jest zbyt różnorodna, żeby wybrać tylko jedną personę w tej kategorii. Stąd postanowiłem się ograniczyć do trójki laureatów. Na pierwszy strzał Waima, wychowanek Internaziomali. Człowiek z ponadprzeciętną zdolnością do składania melodii / top line’ów Wyjątkowy luz i wyczucie trendów, okraszają każdy jego kolejny utwór milionami odsłuchów. Ma on w sobie taki sznyt podobny do Żabsona. Taką naturalną zdolność do porywania tłumów, a udowadnia to dosłownie każdy jego singiel z zeszłego roku. Przed nim jeszcze co prawda sprawdzian w postaci pełnoprawnego debiutanckiego albumu… Chociaż musiałby nieźle się postarać, aby zawalić to na takim etapie. Poważnie zdziwię się jak nie zgarnie on popkillerowej statuetki w tej kategorii. Chyba tylko Asster jest w stanie mu w tym zagrozić – taki mały spoiler co do nominacji.

Fekir

W poprzednim akapicie opisałem Wam rapera, którego zasięgi liczymy w milionach. Teraz przejdziemy do artysty, który mainstream ma dopiero przed sobą. Chociaż celniejsze byłoby prawdopodobnie określenie, że stoi już u jego progu. Fekir to raper, który w podziemiu zbudował solidne fundamenty kariery. W parę lat wypracował on ciekawy wizerunek (spokojnie, brak ekstrawagancji) i obrał własny kierunek rozwoju. No i przede wszystkim – Damian rapuje. Tak, doceniam, że ktoś naprawdę rapuje. Ten chłopak bez fikołków jest w stanie zaciekawić odbiorcę swoją twórczością. To się ceni. Reprezentant Bydgoszczy w ostatnim czasie pojawił się nawet na płycie 2115 “Rodzinny Biznes”, a na jego następnym albumie pojawią się takie persony jak Vkie i Asster. Sam generuje on coraz to większe liczby, a jego temat jako “odkrycie roku” nie raz już przewijał się przez hip-hopowe community. Polecam obserwować jego kolejne ruchy. Warto. Swoją drogą to kolejny artysta, którym glamrap zainteresował się jako pierwszy w kraju. I to już parę dobrych lat temu.

Nypel

Nypel przypomniał scenie dwie ważne rzeczy. Pierwszą jest fakt, że pomysł na siebie to połowa sukcesu. Drugą, że SBM bywa świetne w diggowaniu nowych zawodników. Bywa, bo czasami trafi im się jakaś Susk. No cóż, nikt nie jest bezbłędny. Wracając do naszego laureata. Nypel wykorzystał swój infantylny wizerunek. W ramach SBM Startera wypuścił garść numerów, gdzie na przekór nastolatkom nawijającym o łatwych kobietach i nadmiarze używek, opisuje szkolne perypetie. Przy czym zarapował te utwory jak najbardziej poprawnie. Co więcej, zrobił na tym duże liczby. Doliczmy do tego udany udział w Hotelu Maffija i porządne koncerty na zeszłorocznym Sun Festivalu i SB FFestivalu. Co z niego dalej będzie? Miejmy nadzieję, że spójnie z dotychczasową karierą poprowadzi on dalej swoją muzyczną drogę, nie pozostając w nieskończoność z aktualnym imagem. Zadanie przed nim z pewnością niełatwe, ale ja w niego wierzę.