O niezwykłej „nawiasem mówiąc” twórczości Łony |FELIETON

Łona, a właściwie Adam Zieliński to gość, którego nie warto czy nawet nie wypada zbytnio przedstawiać. Natomiast o jego twórczości można powiedzieć bardzo wiele, a dziś wręcz należy. Już w połowie kwietnia do sklepów trafi piąty studyjny album szczecińskiego rapera, a my z tej okazji wnikliwie przyjrzymy się  jego dotychczasowej działalności muzycznej.

Jak czytamy w Antropologii Polskiego Rapu w domu młodego artysty słuchało się Wojciecha Młynarskiego, Kabaretu Starszych Panów czy Piwnicy pod Baranami. Dopiero później przyszedł czas na odsłuch kaset zza oceanu, pochłanianie hip hopowej kultury i pierwsze próby podjęcia twórczości w jej stylistyce. Wychowując się gdzieś na pograniczu inteligenckiej klasyki i rapowych brzmień, Adam Zieliński naturalnie mógł połączyć je w swojej artystycznej działalności- stworzyć nietuzinkowy rap, który tak bardzo wyróżnia go na polskiej scenie.

Z jednej strony inteligencki dom, a z drugiej przesiąknięty hip hopem Szczecin, jedna z kolebek narodzin tej kultury w naszym kraju. Zaczęło się od ćwiczeń w piwnicy, rapowych telefonów do legendarnej audycji WuDoo i bardzo owocnej działalności w ekipie Wiele C.T. Wszystko to było jednak dopiero prologiem do rozkwitu działalności szczecińskiego artysty. Choć nawiasem mówiąc, bardzo ważnym i urokliwym.

Za prawdziwy debiut Łony uznaje się wydany w 2001 roku album „Koniec Żartów”, który w pełni ukazał potencjał młodego rapera ze Szczecina. Na tym krążku znajdziemy wszystko i jeszcze więcej- nie tylko niemałe rapowe skillsy, ale i wyjątkowe poczucie humoru, ogromny dystans do świata oraz hip hopu a także nieograniczoną tekstową wszechstronność. Ta skutkowała tworzeniem najróżniejszych narracji- od rozmowy z Bogiem, przez sklepowy dialog ze zgorzkniałą ekspedientką aż do tłumaczenia matce, że hip hop wcale nie jest taki okropny. Jestem pewny, że pamiętacie też przezabawny numer „Helmut rura” , albo historię pewnego „Biznesmena”, który udał się na urlop do Brazylii.  „Koniec żartów" to pierdolone archiwum klasyków- dla mnie jeden z najbardziej wyjątkowych krążków w historii polskiego rapu.

O dalszych płytach Łony nie będę już pisał tak rozlegle. Po rewelacyjnym debiucie, przyszło nam czekać trzy lata na równie humorystyczny i pomysłowy krążek pod tytułem „Nic dziwnego”, a po nim  ukazały się jeszcze albumy: „Absurd i Nonsens” oraz „Cztery i pół” (oba wydane pod szyldem Łona i Webber). W czasie pisania i nagrywania tych płyt Zieliński łączył już rolę rapera z pracą w prawniczej kancelarii, co zdecydowanie nie pomagało mu w byciu bardziej płodnym artystą, lecz z drugiej strony też w żaden sposób nie rzutowało na jego twórczą inwencje i wyjątkowe podejściu do spełniania się w hip hopowej stylistyce.

Szczecinianin w przeciwieństwie do 99% rodzimych MC's nigdy traktował rapu jako formy autokreacji czy możliwości do relacjonowania słuchaczom swojego osobistego życia. Wykorzystywał za to jego konwencje do zabawy słowem, przemycania niebanalnych treści o kontekście społecznym czy zwykłego dowcipkowania. Zaryzykowałbym wręcz stwierdzenie, że w rapie Łony jego samego jest tak naprawdę bardzo mało- mnogość narracji i sytuacji lirycznych, które wdraża on na każdym swoim albumie sprawia, że jego osoby może w tym wszystkim jakby nieco zabraknąć. I choć brzmi to jak zarzut, to dla mnie jest czymś bardzo pozytywnym i wyjątkowym. Twórczość Zielińskiego po prostu w pełni uwalnia się od swojego autora, a to bez wątpienia stanowi o jej unikalności na tle innych rapowych projektów.

Sam autor jednak swoją wyobraźnią i pomysłowością musiał nadać tej twórczości jakiś konkretny kształt. U Łony jest on niezwykły- na jego kolejnych płytach znajdziemy nacechowany politycznie numer „A dokąd to”, gdzie metaforą Polski przed wejściem do Unii staje się ślimaczący się autobus, lecz także humorystyczne hymny na cześć herbaty i kawy czy też dotyczącą nas wszystkich przestrogę, by nie ufać „Jarząbkowi” czyli nie popadać w pychę. Rozrzut tematów jest ogromny i choć na ostatniej płycie („Cztery i pół”) było znacznie poważniej, a więcej niż dowcipkowania i społecznych refleksji mieliśmy tych o charakterze egzystencjalnym, to wciąż wszystko opierało się na niebywałej wręcz pomysłowości autora i dawało nam szansę przypuszczać, że jego kolejne projekty będą nie mniej wyjątkowe.

Na pytanie, czego powinniśmy spodziewać się po „Nawiasem mówiąc”, odpowiedź jest prosta – Łony w możliwie najlepszym wydaniu. Na zaskoczenia nie liczę- nie wyobrażam sobie słuchać  jego technicznych popisów  na newschool’owych bitach, a zmiana w podejściu do pisania tekstów i stworzenie osobistego albumu też w przypadku tego rapera brzmi dla mnie wręcz absurdalnie. Chciałbym po prostu dostać na wiosnę równie spostrzegawczego, pomysłowego i ironicznego Łonę co zawsze- jakoś mi się jeszcze nie przejadł…

Po ukazaniu się pierwszego singla  możemy śmiało mieć nadzieję, że szczeciński raper po raz kolejny stanie na wysokości zadania i nawet jeśli w żaden sposób nas nie zaskoczy to i tak wszystkich zachwyci. Osobiście czekam więc niecierpliwie na 15 kwietnia i nastawiam się na wielki powrót starego, dobrego Łony.